Uticaj koncentracije eksploatacionih čestica nečistoća na radne karakteristike kotrljajnih ležaja

Abstract

Informacije iz stručne literature, kao i iskustveni podaci, pokazuju da veliki procenat energetskih gubitaka termoelektrana potiče od sistema trakastih transportera i njihovih ključnih komponenti – transportnih (nosećih) valjaka. Zato su upravo ovi sklopovi, čija je funkcija da prenesu opterećenje usled mase transportne trake i transportovanog tereta na noseći ram, izabrani za objekat istraživanja disertacije. Sa ciljem povećanja pouzdanosti, i smanjenja finansijskih i energetskih gubitaka uzrokovanih neplaniranim otkazima, razvijene su nove i unapređene postojeće eksperimentalne procedure za ispitivanje ključnih karakteristika transportnih valjaka – objedinjene u kompleksnu eksperimentalnu metodologiju ispitivanja. Među razvijenim procedurama, po značaju se posebno ističe procedura za ispitivanje radnih karakteristika kotrljajnih ležaja (kritičnih komponenti transportnih valjaka) – pod dejstvom kontaminirajućih čestica sa površinskih kopova uglja. Naučne hipoteze predstavljene disertacije se odnose upravo na ovu proceduru, odnosno, naprednim statističkim metodama (primenom softverskih paketa najnovije generacije) je pozitivno odgovoreno na pitanje da li postoje statistički značajne zavisnosti između posmatranih radnih karakteristika veštački kontaminiranih kotrljajnih ležaja – vibracija, temperatura i vremena rada. Utvrđene statističke korelacije su potom implementirane u postojeću jednačinu za proračun radijalnog zazora kotrljajnih ležaja. Prema razvijenoj eksperimentalnoj metodologiji je ispitan veliki broj uzoraka transportnih valjaka, različitog tipa, proizvedenih od različitih proizvođača. Nakon analize i diskusije dobijenih rezultata, poređenjem sa iskustvenim podacima iz prakse i rezultatima do sada realizovanih istraživanja u predmetnoj oblasti, razvijena metodologija je uspešno verifikovana, pa se može dalje primenjivati za procenu kvaliteta transportnih valjaka i njihovih kotrljajnih ležaja.

Relevant literature, as well as practical experience, has shown that large percentage of thermal power plant energy losses is caused by overland conveyor systems and their key components – conveyor idlers (rollers). That’s the main reason why this assemblies, with function to transfer the load from the conveyor belt and transported material to the supporting frame, are chosen as an object of research presented in this dissertation. In order to improve reliability and decrease financial and energy losses due to unplanned maintenance, a new conveyor idlers testing procedures were developed (some of existing were improved) – and joined in complex experimental testing methodology. Among developed testing procedures, experimental procedure for conveyor idler’s rolling bearings testing is the most important – because it provides the information about the influence of exploitation contamination particles (from the open pit coal mines) on rolling bearing’s operational characteristics. Scientific hypothesis presented in this dissertation are related primarily to this experimental procedure. It was confirmed that statistically significant correlations between artificially contaminated rolling bearing’s vibrations, temperatures and time in operation could be established. One of generated correlation was afterward implemented in existing equation for rolling.