Pridevi upotrebljeni uz lekseme puteva i staza u osnovnom i metaforičkom značenju

Abstract

Predmet rada jesu pridevi kojima se opisuju imenice put i staza, u dva slučaja: onda kada se one koriste u svom osnovnom značenju u domenu kretanja u prostoru i onda kada se upotrebljavaju u metaforički motivisanim značenjima. Cilj je istraživanja da se uporede kategorije prideva upotrebljenih uz svaku imenicu u ova dva značenja, da se utvrde sličnosti i razlike između imenica put i staza prema navedenim kategorijama prideva i da se rezultati istraživanja uporede sa nalazima dobijenim u sličnim istraživanjima na materijalu engleskog jezika. Rezultati pokazuju da je broj kategorija prideva, kao i broj različitih prideva u kategoriji znatno veći kada su pridevi upotrebljeni uz imenice u osnovnom, nego u metaforičkom značenju. Кada se pridev upotrebi sa imenicom u metaforičkom značenju, dominanti su pridevi kojima se opisuje koliko je kretanje po metaforičkoj stazi/putu lako ili teško, kao i pridevi koji potiču iz ciljnog domena, što je u skladu sa prethodnim nalazima u engleskom jeziku.

The paper focuses on the adjectives used in describing the Serbian nouns put and staza, in two cases: when they are used in their primary meaning to denote the elements of motion through space and when they are used in their extended meanings. The aim is to compare the categories of adjectives used with each noun in their primary and extended meaning and to determine the similarities and differences between the nouns put and staza with respect to the obtained adjective categories. Additionally, we compare the findings of the present research to the findings of previous similar studies conducted in the English language which served as an inspiration for the current study (Johansson Falck 2013). The results indicate that the number of adjective categories, as well as the number of different adjectives used within the category, is significantly higher when adjectives are used with nouns in the primary than in the metaphorical meaning. When an adjective is used with a noun in a metaphorical sense, dominant adjectives are those describing how easy or how difficult it is to thread the path or a road; further, there is a vast number of adjectives that originate from the target domains, which is consistent with the findings in English pertaining to the nouns road and path.